Quyền tự quyết ở đây khác với làm theo và cũng khác với lời khuyên của nhóm (chỉ cần tin rằng nhóm đúng). Quyền tự quyết là suy nghĩ (và hành động) theo ý tưởng chung, mục tiêu và giá trị chung của nhóm, và hành động phù hợp với lợi ích chung của nhóm.
Nói cách khác, đó là sự giác ngộ về mục tiêu tập thể và tự nguyện hành động để đạt được mục tiêu đó. Vì vậy, có sự trùng hợp về quan điểm cá nhân với ý kiến chung, về điều kiện tập thể, nhưng không tạo áp lực cho cá nhân.
Bởi vì các cá nhân có xu hướng chia sẻ những giá trị chung cũng được mọi người công nhận. Những giá trị này được nội tại hóa và trở thành chân lý cho chính cá nhân đó. Sự tự kỷ luật của cá nhân có thể nhìn thấy rõ nhất khi có sự mâu thuẫn giữa các giá trị của nhóm và áp lực của nhóm. Khi tập trung vào các giá trị chung của nhóm, có thể xảy ra xung đột cá nhân với các áp lực của nhóm. Đó là khi cá nhân nhận ra rằng áp lực nhóm đi ngược lại với các giá trị tập thể và trong trường hợp này, cá nhân đó đã thể hiện sự dũng cảm và độc lập của mình. Những người theo sau (của xu hướng thời gian) sẽ thỏa hiệp với áp lực của nhóm.
Tính tự giác tập thể nảy sinh khi hành vi của cá nhân được xác định không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi áp lực nhóm hoặc phẩm chất tâm lý của người khác, mà bởi các mục tiêu nhiệm vụ được chia sẻ.
Đây là sự khác biệt giữa một tập thể và một nhóm phân tán, trong đó một nhóm phân tán có thể có xung đột giữa các nhóm con bên trong nó. Còn đối với tập thể, khi tính tập thể tự quyết thì sẽ gắn kết cá nhân – nhóm – tập thể.
Trong lĩnh vực tín ngưỡng đạo đức, các thí nghiệm đã được tiến hành để chỉ ra rằng: Dưới áp lực của các nhóm, nhiều người vẫn giữ vững niềm tin của mình. Điều này chứng tỏ cá nhân có quyền tự quyết theo yêu cầu của tập thể.