Tất cả các hành vi của con người đều được gán cho một trong ba trạng thái bản ngã sau:
+ Tình trạng trạng thái bản ngã của cha mẹ: Chế độ gia trưởng bên trong mỗi chúng ta đều chứa đựng những đặc điểm và hành vi mà chúng ta học được từ những người khác, thường là từ cha mẹ của chúng ta. Đây là những nhân vật “rập khuôn”, “bắt chước”, bị chỉ trích nhưng tích cực về mặt giáo dục.
+ Tình trạng Thái lan sao chép trưởng thành rơi: Sự trưởng thành trong mỗi chúng ta sẽ giúp chúng ta nhìn nhận mọi việc một cách lý trí và khách quan hơn.
+ Tình trạng trạng thái bản ngã trẻ sơ sinh: Tuổi thơ vẫn còn trong tâm trí chúng ta, dù chúng ta đã trưởng thành. Đó là sự bốc đồng, phấn khích, phấn khích và phụ thuộc.
Khi hai người giao tiếp với nhau, đối với mỗi trong ba trạng thái bản ngã khi một người đưa ra tác nhân từ một trong ba trạng thái bản ngã, thì người kia cũng phản hồi từ một trong 3 trạng thái bản ngã. Miễn là tác nhân gửi nhận được phản hồi mong muốn và các đường dẫn của tác nhân phản hồi không trùng lặp, giao tiếp được cho là có hiệu quả.
Ví dụ, hai người A và B nói chuyện với nhau. Người B nói: “Tôi không biết mình đã để chìa khóa xe máy ở đâu”. Người A nói: “Trong ngăn bàn đó”.
Chúng ta thấy, cả câu hỏi và câu trả lời đều xuất phát từ trạng thái của bản ngã trưởng thành. Các đường phản ứng-tác nhân song song. Do đó, giao tiếp thích hợp xảy ra.
Ngược lại, nếu người A nói: “Bạn có bị điên không”, “Loại người này thật ngu ngốc”… Đây là phản ứng xuất phát từ trạng thái bản ngã của cha mẹ. Giữa hai người có thể xảy ra mâu thuẫn, xung đột. Khi các đường phản hồi của tác nhân chồng chéo lên nhau, thông tin liên lạc không còn đầy đủ nữa và xảy ra hiểu lầm và xung đột.
Trong giao tiếp thương mại và con người, chúng ta cần nhận biết hành vi của các đối tượng, từ đó bản ngã thể hiện thông điệp của chúng, nhằm gợi ra phản ứng thích hợp. Chắc hẳn mỗi chúng ta vẫn còn nhớ khi còn bé, bố mẹ thường dặn: “Đừng đụng vào bếp”; “Ngủ muộn”; “Hãy cẩn thận khi đi trên đường”… Tất cả những câu trên đều dành riêng cho loại thông điệp nuôi dạy con cái. Họ là những người giáo điều, độc tài và xấu xa. Lúc đó, tôi chỉ quan tâm đến việc chăm sóc và giáo dục con cái. Lời khuyên và sự quở trách như vậy sẽ giúp chúng ta trưởng thành hơn. Nhưng khi chúng ta già đi, những thông điệp đến từ trạng thái cái tôi của cha mẹ như vậy chỉ tạo ra sự phản kháng. Mặc dù chúng ta vẫn biết rằng hành vi thù địch như vậy chẳng giải quyết được gì.
Trong quản lý con người theo phong cách Thuyết X, thông điệp của phụ huynh thường được cấp trên sử dụng để giao tiếp với cấp dưới. Nhưng người dũng cảm sẽ vui vẻ chấp nhận lời quở trách của sếp, và đợi cho đến khi sếp có thể nói chuyện với họ một cách thuần thục. Những người khác có thể phản ứng trong trạng thái bản ngã như trẻ con: la hét, khóc lóc, tức giận…
Vì vậy, nếu trong giao tiếp chúng ta biết được những tình huống nào có thể dẫn đến mâu thuẫn, xung đột thì sẽ giúp chúng ta ứng xử một cách tự nhiên. Hành vi giao tiếp của chúng ta sẽ trở nên thích ứng với mọi người, mọi tình huống.
Ngoài ra, trong giao tiếp một người cũng chú ý đến những điều quan trọng khác. Đây là những nét vẽ. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ em cần được yêu thương, vuốt ve và yêu thương trong giao tiếp với chúng. Ngay cả người lớn cũng muốn được cưng nựng, đó là điều nên làm. Chào hỏi khi gặp mặt cũng là một cách vuốt ve nhau. Một cái vỗ vai thân thiện từ sếp, một cuộc điện thoại chúc mừng nhau, hay dành thời gian để lắng nghe tâm sự của người khác… đều là những hình thức vuốt ve. Nếu chú ý một chút đến điều này, chúng ta sẽ thấy mối quan hệ giao tiếp của chúng ta được cải thiện như thế nào.